Uzun zamandır, tıbbi cihaz ve ilaç şirketleri, devlet üniversitesi hastanelerine sattıkları ürünler için ödemelerini alamamaktaydı. Sektörün nakit akışını bozan bu borçlarının ne şekilde karşılanacağı merak konusuydu.
6 Nisan 2018 tarihinde 7104 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar İle 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) yayınlandı. Kanun ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’na eklenen “Geçici Madde 75”; devlet üniversite hastaneleri tarafından ilaç ve tıbbi cihazların satın alınmasından doğan birikmiş borçlar için yeni bir ödeme modeli sunmaktadır. Ancak, ödemeleri bu yöntem ile almak isteyenlerin; bu ödeme yoluna başvururken; alacak miktarında uygulanacak indirimleri kabul etmeleri gerekmektedir.
Ödemeler Nasıl Yapılacak?
Kanun’un 22. maddesi ile Yükseköğretim Kanunu’na eklenen Geçici Madde 75’e göre;
Devlete ait üniversitelerin tıp fakültelerine bağlı sağlık uygulama ve araştırma merkezi döner sermaye işletmelerinin; 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla muhasebe kayıtlarında yer alan ve 6 Nisan 2018 tarihinde ödenmemiş ilaç ve tıbbi malzeme alımlarına ilişkin borçları,Maliye Bakanlığı bütçesinden işletmeye verilen borç karşılığında tek seferde ödenecektir.
Bu ödemeden faydalanmak isteyen alacaklıların, ilgili işletmedeki kapsama dâhil tüm alacaklarına ilişkin olarak; 6 Mayıs 2018 tarihine kadar yazılı olarak borçlu işletmeye başvurması gerekmektedir. Bu başvuru, alacaklının;
- Alacak tutarı yerine, vade tarihi ve alacağın türüne (ilaç veya tıbbi malzeme türleri) göre Bakanlar Kurulunca belirlenecek olan iskonto oranlarının uygulanması sonucu hesaplanacak tutarın ödenmesini kabul ettiğine ve iskonto oranına tekabül eden tutardan feragat ettiğine;
- Kapsama giren alacakları için açmış olduğu davalar ile icra takiplerinden feragat ettiğine,
- Kapsama dâhil alacaklardan bu madde uyarınca ödeme yapılanlarla ilgili hak ve alacakların hiçbir şekilde ihtilaf konusu yapılmayacağına ilişkin beyanları içermelidir.
1 aylık sürenin, 6 Mayıs 2018 tarihinde sona ermesinden sonra; alacaklı olduğu işletmeye başvuruda bulunmuş olan alacaklı, hesaplanacak alacak tutarlarını 15 gün içerisinde Maliye Bakanlığına bildirecektir. Maliye Bakanlığı tarafından Bakanlar Kurulunca belirlenecek olan ıskonto oranlarının uygulanması sonucu hesaplanacak tutar 1 ay içerisinde işletmeye aktarılacaktır. İşletme tarafından, yasal olarak yapılması gereken tüm kesintiler düşüldükten sonra kalan tutar, aktarım tarihini takip eden 5 iş günü içerisinde alacaklıya ödenecektir. Ancak, ödenecek borçlar ile ilgili olarak ayrıca temerrüt faizi, vade farkı benzeri herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Ayrıca feragat edilen davalarda, vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin tarafların üzerinde bırakılmasına karar verilecektir.
Alacaklara uygulanacak ıskonto oranları ise; 19 Nisan 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2018/11611 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmiştir. Tıbbi malzemelere uygulanacak iskonto oranları ile ilgili olarak; 2014 ve öncesi kayıtlara işlenen borçlar için %0 indirim oranı ile başlamak üzere, ay bazlı artış ile Aralık 2017’de kayıtlara işlenen borçlar için %27 oranında indirim öngörülmüştür. İlaçlar için ise, Ocak 2016 öncesi kayıtlara işlenen borçlarda iskonto uygulanmayacak olup, Ocak 2016’da kayıtlara işlenen borçlar için %0,375 indirim oranı ile başlamak üzere, ay bazlı artış ile Aralık 2017’de kayıtlara işlenen borçlar için %9 iskonto oranı uygulanacağı düzenlenmiştir.
İlgili döner sermaye işletmesi tarafından Maliye Bakanlığına borçlanılan tutarlar, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 2020 yılı Ocak ayından itibaren ilgili işletmeye yapılacak ödeme tutarlarından 60 ayda eşit taksitlerle faiz uygulanmaksızın kesinti yapılması suretiyle tahsil edilecektir. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan kesintiler, 5 işgünü içerisinde Maliye Bakanlığı’na aktarılacaktır.
Değerlendirmeler
Yükseköğretim Kanunu’na eklenen Geçici Madde 75 ile devlet üniversitelerinin ilaç ve tıbbi cihaz alımına ilişkin birikmiş borçlarının; gerekli işlemlerin alacaklı tarafından gerçekleştirilmesi ile en geç 20 Haziran 2018 tarihine kadar, Maliye Bakanlığı tarafından ödenmesi düzenlenmektedir. Getirilen uygulama, biriken borçların ödenmesi için fırsat sağlamakla birlikte; alacaklıların ödeme için yapacakları başvuru ihtiyaridir. Ayrıca, yapılacak başvurunun ilgili işletmedeki kapsama dâhil tüm alacakları kapsaması zorunlu tutulmuştur.
PDF indir