Yargıtay, yakın zamanda verdiği 08.02.2022 tarihli ve 2022/64 E., 2022/1438 K. sayılı kararda işçilik alacaklarının tahsili talebiyle açılan bir davada davalı işverenin yargılama devam ederken iflas etmesi halini incelemiştir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (“İİK”) 194. maddesinde acele haller hariç olmak üzere müflisin davacı ve davalı olduğu hukuk davaları durur ve ancak alacaklıların ikinci toplanmasından on (10) gün sonra devam olunabileceği düzenlenmiştir[1]. Yargıtay, “acele hallerin” müstacel nitelikteki ve durduğu takdirde verilecek hükmün faydasız kalacağı haller olarak yorumlamaktadır. Bu kapsamda, işçilik alacaklarının tahsiline ilişkin davalar, işçinin sosyal durumuna ilişkin olması nedeniyle ikinci alacaklılar toplantısı beklenmeden kesintisiz olarak görülmesi gereken acele bir hal olarak değerlendirilmektedir.
Diğer yandan, Yargıtay’ın bahse konu kararında da belirtildiği üzere, kanunun lafzına göre davacı yanın müflise karşı yargılamaya devam edebilmesi mümkün görünmekle beraber, yargılamanın sürdürülmesi uygulamada mümkün olmayabilecektir. Zira, müflisin masaya dahil mal ve haklar bakımından yetkisiz kalması durumu, müflisin davalara taraf olmaya devam etmesine engel olabilecektir. Bu kapsamda, birinci alacaklılar toplantısı yapılmış ve iflas idaresi teşekkül etmişse acele hallere ilişkin davalar iflas idaresine karşı devam edecek olup, birinci alacaklılar toplantısı henüz yapılmamış ve durum iflas idaresinin seçimini dahi beklemeye müsait değilse, bu takdirde iflas idaresi müflisin yerini alarak davaya iflasın açılmasından önce davanın görüldüğü iş mahkemesinde devam olunacaktır.
İşverenin iflas etmesinden sonra, işçinin işçilik haklarından doğan alacağının dayanağını ve miktarını iflasın açılmasından itibaren bir ay içerisinde iflas idaresine bildirmesi gerekmektedir. Bu bir aylık sürenin bitiminden sonra, iflas idaresi alacakların doğru olup olmadığını incelemeye başlar. Maddi yönden inceleme sonucu kabul edilen her alacak tespit edilen sıraya göre sıra cetveline kaydedilir. Kabul edilmeyen alacaklar da ret sebepleri ile birlikte sıra cetvelinde gösterilir. İflas masası, düzenlediği sıra cetvelini iflas idaresine verir ve alacaklıları ilan yoluyla haberdar eder. Ayrıca iflas masasına müracaat sırasında tebligatı gösterir adres ve tebligat masrafları için avans yatıranlara sıra cetveli tebliğ edilir. İflas masasına müracaat eden ve sıra cetveline itiraz yetkisi bulunan alacaklılar, ilan ya da tebligattan itibaren (15) gün içerisinde iflas kararı veren ticaret mahkemesinin bulunduğu yerdeki herhangi bir ticaret mahkemesinde sıra cetveline itiraz davası açabilirler.
Bu bilgiler ışığında Yargıtay:
- İşçilik alacaklarına yönelik dava sırasında işverenin iflası halinde davaya iş mahkemesinde devam edileceği,
- İşverenin işçilik alacaklarına ilişkin dava açılmadan önce iflası halinde ise alacağın iflas masasına kaydedilmemesi halinde asliye ticaret mahkemesinde kayıt kabul davası olarak açılması gerektiği,
kanaatine ulaşmıştır.
Bu kapsamda Yargıtay, yakın zamanda oluşturduğu kararda davalı işveren hakkında iş mahkemesi nezdinde görülmekte olan işçilik alacaklarına ilişkin yargılama devam ederken asliye ticaret mahkemesi tarafından iflas kararı verilmesi halinde, davaya konu alacaklar yönünden davaya kayıt kabul davası olarak devam edilmemesini hatalı bulmuştur.