İthal Edilen Ürünlerin Yerelleştirilmesi

Sağlık Sektörüne Yönelik Yapısal Dönüşüm Programı Eylem Planı’nın 7 Kasım 2014 tarihinde açıklanmasından sonra, satılan ilaçların önemli bir bölümünün üretiminin yerelleştirilmesine yönelik tedbirler alınmaya başlanmıştır. 10 Aralık 2015 tarihinde, 64. Hükümet, yerel olarak üretilen tıbbi malzeme ve tıbbi cihazların öncelikledirilmesi için önlemler alınacağını belirten 2016 Yılı Eylem Planı’nı (64. Hükümet Eylem Planı) açıklamıştır. 2016 Yılı Eylem Planı’nda yer alan “Tedavinin sağlanmasında gerekli güvence alınmak kaydıyla, geri ödeme listesinden çıkarılacak ithal ürünler belirlenecektir.” ifadesi, ithal ürünün yerel olarak üretilen bir eşdeğerinin geri ödeme listesinde bulunması durumunda, ithal ürünün geri ödeme listesinden çıkarılmasını işaret etmektedir.

Yürürlüğe konan bu politika, yabancı üreticilerin belirli ilaçların üretimini Türkiye’de yerelleştirmeyi taahhüt etmesini gerektirmiştir. Bu tür taahhütler verilmezse, Türkiye’de ilaç alımlarının büyük çoğunluğunu gerçekleştiren SGK söz konusu ilaçların geri ödeme listesinden çıkarılacağını belirtmiştir. Yerelleştirme süreci, yerelleştirme taahhüdü veren her bir ilaç üreticisi için özel olarak ve kamuya açık olmayan bir şekilde yönetilmiştir.

AB, Türkiye tarafından yasal ve idari araçlar aracılığıyla uygulanan bu çeşitli önlemlerin, Türkiye’nin Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT 1994), Ticaretle Bağlantılı Yatırım Tedbirleri Anlaşması (TRIMs Anlaşması), Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşması (TRIPS Anlaşması) ve Sübvansiyonlar ve Telafi Edici Önlemler Anlaşması (ASCM) hükümlerinden doğan yükümlülüklerine, aykırılık teşkil ettiğini öne sürerek Dünya Ticaret Örgütü’ne (“DTÖ”) danışılması talebinde bulunmuştur. AB ve Türkiye’nin sorunun iyi niyetle çözümü için bir araya gelmesinin ancak çözüm arayışının başarısız olmasının ardından 17 Mart 2020’de konuyu değerlendirmek üzere panel kurulmuştur. 15 Eylül 2020’de, COVID-19 salgınının neden olduğu gecikmeler nedeniyle panelin 2021’in ikinci yarısından önce nihai raporunu hazırlamasının beklenmediği duyurulmuştur. 


Aboneliğinizi Yönetin

Güncel hukuki görüşlerimiz ve etkinliklerimiz hakkında özelleştirilmiş bilgilendirme için abone olun.