Türk Eczacılar Birliği tarafından Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği’nin (“Yönetmelik”) bazı maddelerine karşı açılan iptal davasında, Danıştay 10. Dairesi, Sağlık Bakanlığının ön görüşü alınmadan Sosyal Güvenlik Kurumu (“SGK”) tarafından yayınlanan Yönetmelikteki dava konusu maddelerin iptaline karar verdi. Mahkeme kararının SGK'ya tebliği üzerine, mahkeme kararlarına 30 gün içinde (kesinleşmeden önce dahi olsa) uyulması zorunluluğu nedeniyle, 6 Temmuz 2022 tarihinde SGK, davaya konu edilmiş hükümlerin iptal edildiği Yönetmeliğin güncellenmiş halini yayınlamıştır. Uygulamanın 8 Temmuz 2022 tarihinden itibaren değişen Yönetmelik uyarınca yapılacağı duyurulmuştur. Yönetmelik'in yürürlükten kaldırılan maddelerinin özetini aşağıda görebilirsiniz:
- Madde 3.1.a: Alternatif geri ödeme modelinin tanımı.
- Madde 3.1.d: Gizliliğin tanımı ve etik kurallar belgesine ilişkin hüküm.
- Madde 6.1.d: SUT'da belirlenen iskonto oranları dışında belirlenen iskontoların belirlenmesi ve gizli tutulmasına dair madde.
- Madde 6.1.e: Satın alma garantili geri ödeme listesine dahil edilecek yurtdışından temin edilen (NPP) ürünlerin belirlenmesi ve listeden çıkarılmasına ilişkin hüküm.
- Madde 6.1.g: Fiyat ve KÜB’deki değişiklikler nedeniyle sözleşmede değişiklik yapılması, sözleşmelerin fesih süresinden önce feshedilmesi ve yenilenmesi ile ilgili hüküm.
- Madde 6.2.b.4: Müzakere sonucunda, teklifler arasında en avantajlı fiyat ve firmayı, sadece en düşük fiyatı değil, aynı zamanda verimlilik, kalite ve üstünlüğü de dikkate alarak belirleme ile ilgili madde.
- Ek 1: Gizlilik ve Etik Kurallar Belgesi.
SGK'nın hazırladığı bir düzenlemenin, Sağlık Bakanlığı'nın ön görüşünün alınmadığı gerekçesiyle mahkeme kararıyla iptal edilmesi bir ilk değil. Diğer örneklerde, SGK'nın Sağlık Bakanlığı'nın görüşünü alarak bu hatayı ortadan kaldırdığı ve aynı veya revize edilmiş bir yönetmeliği yayınladığı olmuştur.
SGK iptal edilen hükümler dışında kalan hükümlerin, yürürlükte olması nedeniyle uygulamayı bu yürürlükte kalan hükümler doğrultusunda yapacağını duyurmuş olsa da, bazı konularda net bir yönlendirme bulunmamaktadır. Resmi olarak bir açıklama veya teyit bulunmasa da, SGK'nın şu anda Sağlık Bakanlığı'nın ön görüşünü alarak yeni bir yönetmelik yayınlayacağı bekleniyor.
SGK'nın alternatif geri ödeme modellerini belirleme yetkisi bir Kanun maddesine dayanmaktadır ve ilgili Kanun maddesi halen yürürlüktedir. Ayrıca, yukarıdaki hükümler iptal edilmiş olmasına rağmen, Yönetmeliğin geri kalan hükümleri halen yürürlüktedir. Danıştay tarafından Yönetmeliğin esasına ilişkin herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı ve alternatif geri ödeme sözleşmelerinin de özel hukuka tabi anlaşmalar olarak değerlendirilmesi nedeniyle halihazırda imzalanmış olan sözleşmelerin olumsuz etkileneceğine dair herhangi bir gösterge bulunmamaktadır. Öte yandan şirketler, SGK tarafından yeni bir yönetmelik yayınlanana kadar yeni sözleşme müzakerelerinde ve alternatif geri ödeme komisyonu kararlarında gecikmeler yaşayabileceği öngörülmektedir.