Tüm dünyayı sarsan Covid-19 pandemisi ile geçen zorlu bir yılı geride bıraktık. İnsanlığın Covid-19 ile tanıştığı 2020 yılı, iş hayatı için de oldukça zor geçen bir yıl oldu. Ekonomide yaşanan dalgalanmalar ve evlerde geçirilen uzun aylar nedeniyle değişen iş ve yaşam biçimimiz “normal” anlayışımızı tamamıyla değiştirirken, iş hayatındaki tercihler ve kriz anında alınan önlemler de farklılaştı.
Marka başvurularının bu değişikliklerden etkilenmesi kaçınılmaz olsa da, başvuru sayıları yılın ilk yarısında azalıp ikinci yarıda ivme kazanarak bir denge sağlayabilmiştir. Yine de, 2020 marka verileri incelendiğinde, başvuru sayılarının pandeminin beraberinde getirdiği ekonomik koşullardan etkilendiği görülmektedir.
Marka başvurusu sayılarında bir önceki yılın rakamları ile kıyaslama yapıldığında ortaya çıkan veriler, pandeminin yıl boyunca sektörü nasıl etkilediğini göstermektedir. Aşağıdaki grafikte görüldüğü üzere, 2020 yılında yapılan marka başvuru sayılarının “Covid-19” gerçeğinin hayatımıza aniden giriş yaptığı Mart Nisan ve Mayıs aylarında bir önceki yıla göre oldukça düşük olduğu görülmektedir. TÜRKPATENT marka başvuru verilerine göre 2020 yılı, Ocak ve Şubat aylarında bir önceki yıla göre sırasıyla % 29,2 ve% 20,5 artışla başlamış olsa da, marka başvurularında geçen yıla göre en fazla düşüşün yaşandığı Nisan ayı, ülkemizde Covid-19 pandemisinin etkilerinin en çok hissedildiği ay olmuştur.
Grafik 1 TÜRKPATENT Marka Başvuru Sayıları, TÜRKİYE, 2019-2020
Kaynak: https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/statistics/, erişim: 28.01.2021
Haziran ayı ile birlikte “yeni normal” kavramının hayatımızda yer edinmesi ve birçok ekonomik aktörün krizde hareket etmeyi öğrenmeye başlamasıyla marka başvuru sayılarındaki düşüş sona ermekle kalmamış, Haziran 2020’de marka başvurularında % 138,3 oranında bir artış görülmüştür. Bu artışın en önemli sebebi şüphesiz 15 Mart - 15 Haziran tarihleri arasında marka başvurularına ilişkin resmi süreçlerin askıya alınması ve üç ay boyunca yavaşlayan ve hatta durma noktasına gelen iş hayatının Haziran’da aniden “yeni normal”e dönmesidir. Temmuz ayı itibariyle de, marka başvuru sayılarındaki artış aynı oranla olmasa da devam etmiş ve bu artış yıl sonuna kadar sürmüştür. Bu artışlar yıllık toplam marka başvuru sayısını da olumlu etkilemiştir. Gerçekten de 2020 yılında yapılan toplam marka başvurusu sayısına bakıldığında 2019 yılına göre % 27 oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
Marka başvuruları ile ilgili verileri yorumlarken dikkat edilmesi gereken bir diğer unsur da başvuruların yerli veya yabancı başvuru sahipleri tarafından yapılmış olmasıdır. Yabancı başvuru sahipleri tarafından yapılan marka başvuruları, ülkemize yapılan yabancı yatırımın bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Aşağıda yer alan grafikler, 2019 ve 2020 yıllarında yerli ve yabancı marka başvurularının sayılarını göstermektedir.
Grafik 2 TÜRKPATENT Marka Başvuru Sayıları, TÜRKİYE, 2019-2020
Kaynak: https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/statistics/, erişim: 28.01.2021
Yabancı başvuru sayısı bir önceki yıla göre azalmasa da, yerli başvuru sayısındaki artış ivmesini yakalayamamıştır. 2021 yılında diğer ekonomik faktörlerin iyileşmesi ve pandeminin etkilerinin yavaşlaması ile yabancı yatırımın artacağını ve buna paralel olarak yabancı marka başvurularının da artacağını düşünüyoruz.
Verilerden de görüldüğü üzere, ekonomide COVID-19 pandemisinin etkilerinin belirgin bir şekilde hissedildiği 2020 yılında, yılın ikinci yarısında yapılan marka başvuru sayılarındaki artışın ilk aylardaki düşüşü telafi etmesiyle bir denge oluşmuş ve yıllık toplam marka başvuru rakamlarında bir gerileme olmamıştır. 2021 yılında “yeni normal” ile yaşamaya alışmamızla, marka başvuru sayılarının artmasını ve 2020’den farklı olarak bu artışın tüm yıla dengeli bir şekilde yayılmasını umut ediyoruz.