COVID-19’un, Marka Hakkına Tecavüz Suçuna Yönelik Baskın ve Gümrük Süreçleri Üzerindeki Etkileri

1. COVID-19 salgını dolayısıyla adliyelerde alınan özel tedbirler var mı?

EVET. Ülke çapındaki tüm adliyeler açık ve aktif, ancak;

  • Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı'nın kararına göre, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan tüm personelden – dolayısı ile buna tüm hâkimler, savcılar ve adliye personeli de dahildir - hamile, yasal süt izni kullananlar, engelliler, (yönetici pozisyonundakiler hariç) 60 yaş ve üzerinde olanlar ya da kronik bir rahatsızlığı olanlar bir sonraki karara kadar idari izinli sayılacaklardır.
  • 22 Mart 2020 tarihli ve 31076 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2020/4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi uyarınca kamu kurumlarında görev yapan personel sayısının asgari düzeyde tutulmasına ve uzaktan ya da nöbetleşe çalışma gibi esnek çalışma yöntemlerinin uygulanmasına karar verilmiştir.

Sonuç olarak, adliyeler adli tatil dönemlerinde olduğu gibi asgari sayıda nöbetçi hakim, savcı ve personel ile çalışmakta ve bu dönemde acil konulara öncelik verilmektedir.

Ayrıca, 26 Mart'ta Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da Covid-19 hakkında özel bir hüküm bulunmaktadır. Bu hüküm uyarınca; küresel salgın için alınan tedbirler nedeniyle davalarda hak kayıplarının önlenmesi amacıyla yargı faaliyetlerine ilişkin tüm süreler 30 Nisan 2020'ye kadar durdurulmuştur. Aynı Kanun ile Cumhurbaşkanı’na sürelerin durmasına ilişkin süreyi uzatma yetkisi verilmiş olup 30 Nisan 2020 tarihli karar ile Cumhurbaşkanı tarafından 15 Haziran’a kadar bu süre uzatılmıştır. Bu bağlamda, Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) bir tebliğ yayımlamış ve acil işler hariç, belirtilen tarihe kadar tüm yasal işlemlerin ertelenmesini tavsiye etmiştir.

Tüm Fikri Sınai Haklar mahkemeleri, Bölge Mahkemeleri ve Yargıtay, Covid-19 nedeniyle duruşmaları ertelemektedir ve Cumhurbaşkanı kararı ile 30 Nisan'da yargıda sürelerin durması kararının 15 Haziran'a kadar uzatılmıştır ve adliyelerdeki esnek çalışma uygulamasının da Haziran ayının ortalarına kadar devam etmesi bekleniyor. 

2. Bu süre zarfında marka hakkına tecavüz suçuna istinaden şikâyette bulunmak ve baskın yapmak mümkün müdür?

EVET. Bir önceki sorunun cevabı, adli hizmetlerin tümüyle sonlandırıldığı anlamına gelmez. Acil işler olarak kabul edildiklerinden, marka hakkına tecavüz suçu sebebiyle suç duyurusunda bulunmak ve arama ve el koyma kararı almak mümkündür.

Bununla beraber, adliyelerdeki esnek çalışma düzenlemesi dolayısıyla Fikri Sınai Haklar ihtisas hakimleri ve savcıları çoğu zaman adliyelerde bulunmamaktadır. Dahası içinde bulunulan durum polisin - büyük şehirlerdeki Fikri Sınai Haklar polisinin bile – önceliğinde değişmelere yol açmıştır. Taklitle mücadele işleri acil işler olarak sınıflandırılmış olsa bile, eldeki konu taklit ilaçlar, maskeler, dezenfektanlar ve temizlik ürünleri gibi halk sağlığı için risk oluşturmadığı sürece, bu zor zamanlarda öncelikli görülmemektedir.

Burada, Adalet Bakanlığı'nın bir kararından da bahsetmekte fayda var. Hukukçular olarak, “Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi” (kısaca UYAP) adı verilen çevrimiçi yargı sistemindeki dosyalarımıza erişimimiz mevcuttur. Bu erişime ek olarak Adalet Bakanlığı, avukatlara 05 Nisan'da UYAP sistemine daha geniş bir erişim izni verdi. Cezai soruşturmaların gizliliği dolayısıyla sanık veya şikâyetçinin atanmış avukatları olduğumuz durumlarda bile erişimimiz bulunmayan savcılık makamlarının dosyaları, erişimimize açılmıştır.

3. Gümrükler her zamanki gibi çalışıyor mu? Durdurma kararı bekleyebilir miyiz?

EVET. Gümrüklerin her zamankinden daha etkin çalıştığını söyleyebiliriz. Fikri Mülkiyet haklarının korunması başvuruları online olarak sunulup, onaylanabilmektedir ve Gümrükler şüpheli gördükleri ürünler için marka hakkına tecavüz suçu dolayısıyla durdurma kararı vermektedir. Hatta bugünlerin gümrükteki ürünler için harekete geçmek için gerçekten de uygun zamanlar olduğunu söyleyebiliriz. Ceza hakimleri de iş yerine baskın içermediği için gümrükteki ürünler için el koyma kararı vermeye daha yatkın.

Şüphesiz ki ithalat ve ihracat da salgından etkilenmiştir. Gümrüklerde bu süre zarfında ürün incelemelerini sıkılaştırmıştır, çünkü taklitçilik ve kaçakçılıkla mücadele küresel salgın sırasında virüsle mücadele çabaları için büyük bir öneme sahiptir.

Dahası Türk gümrüklerinin çoğunluğu, Covid-19'a karşı önlemlerin bir parçası olarak taleplerimiz üzerine tarafımıza ayrıntılı ürünlerin fotoğraflarını göndermeye başlamıştır. Bu nedenle inceleme için antrepolara yapılan ziyaretler nadiren gerekli olmaktadır.

Ayrıca gümrükler durdurma sürelerini de uzatmaya devam etmektedir. Gümrük Müdürlükleri’nin çoğu hali hazırda uzatma kararı vermekteydi, ancak daha önce hiçbir zaman uzatma kararı vermeyen bazı Gümrük Müdürlükleri de salgın nedeniyle uzatma kararı vermeye başlamıştır.


Aboneliğinizi Yönetin

Güncel hukuki görüşlerimiz ve etkinliklerimiz hakkında özelleştirilmiş bilgilendirme için abone olun.