Türk hukukunda Reklam Yönetmeliği uyarınca reklamlarda rakiplere ait ürün adı, marka, logo, ticaret unvanı, işletme adı veya diğer ayırt edici unsurlara açıkça yer verilerek yapılan doğrudan karşılaştırmalı reklamların hukuka aykırı olduğu kabul edilmektedir. Rakip firmanın markalarına ve ayırt edici unsurlarına yer verilmeksizin dolaylı karşılaştırmalı reklam yapılması ise mümkündür.
Reklam Kurulu, 2022 yılının Ağustos ayında doğrudan karşılaştırmalı reklam uygulamasının kapsamının tespiti açısından önem arz eden bir karar vermiştir. Karara konu tanıtımlar, dünyaca ünlü bir kozmetik ve parfüm üreticisi firmanın her ay tüketicilere sunduğu ürün tanıtım ve sipariş kataloğunda yer alan, kendisine ait iki farklı parfüm çeşidinin dünyaca tanınmış iki parfüm markasının ürünleri ile karşılaştırılmasına ilişkindir.
Söz konusu katalog reklamında anılan firma ürünlerinin reklamını “Dünyaca ünlü bir parfümün kokusuna çok benziyor!”, “benzer bir kokuya neden… TL ödeyesin” şeklindeki ifadelerle ve karşılaştırma konusu tanınmış markanın parfüm şişelerinin bulanıklaştırılmış görsellerine yer vererek gerçekleştirmiştir.
Reklam Kurulu, reklamdaki görseller bakımından yaptığı incelemede; her ne kadar bulanıklaştırılmış olsalar da dünyaca tanınmış parfümlerin tanımlayıcı ve ayırt edici unsuru olan şişe görsellerine hem renk hem de şekil itibariyle reklamın hitap ettiği kitle tarafından ilk bakışta tanınabilecek şekilde yer verilmesinin doğrudan karşılaştırmalı reklamları yasaklayan hükmüne aykırılık teşkil ettiğini tespit etmiştir. Kurul, reklamdaki ifadelere ilişkin yaptığı incelemede ise; reklama konu parfümlerin kokusunun dünyaca ünlü lüks parfümlerin kokusuna çok benzediği ve söz konusu markaların reklama konu ürünler ile karşılaştırıldığında pahalı olduğunun vurgulandığı, bu şekilde karşılaştırma yapılmasının rakip ürünleri kötülemek ve itibarsızlaştırmak suretiyle haksız rekabete yol açabilecek nitelikte olduğu sonucuna varmıştır.
Bu kararın, Reklam Kurulu’nun reklam mevzuatındaki doğrudan karşılaştırmalı reklam yasağının amacına paralel uygun bir yorum olduğu kanaatindeyiz. Aksi halde, rakip firmaya ait ürünlerin ayırt edici özelliklerinin yalnızca açıkça reklamda yer alması halinde söz konusu karşılaştırmalı reklamın hukuka aykırı sayılması, doğrudan karşılaştırmalı reklamı yasaklayan hükümlerin etrafından dolanılması ve karara konu reklamda olduğu gibi ticaret hayatındaki dürüst rekabeti bozucu nitelikteki reklamlara izin verilmesi sonucunu doğurabilir.