30 Ekim 2024 tarihli 32707 sayılı Resmi Gazete’de 7529 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun yayımlanarak özellikle Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun doğrudan satış ve yaptırım düzenlemeleri ile Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da değişiklik yapılmıştır. Kanunun bir kısım maddeleri yayımladığı 30 Ekim 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir, bir kısmı ise ileri tarihlerde yürürlüğe girecektir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda Öne Çıkan Değişiklikler:
- Tüketici kredisi sözleşmeleri ve konut finansmanı sözleşmelerinin mesafeli kurulması halinde de geçerli olacağına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
- Doğrudan satış, usul ve esaslarının yönetmelikle belirlenmesi yeni bir madde ile daha detaylı düzenlenerek tarafların hak ve yükümlülükleri belirgin hale getirilmiştir. İlgili maddeye aykırılık halinde yaptırımlar da yeni bir fıkra ile düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemeler 30 Temmuz 2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.
- Ticari reklamlara ilişkin düzenlemelere aykırılık halinde verilecek idari para cezalarında alt ve üst sınır belirlenmiştir. Bu kapsamda ihlalin gerçekleştiği mecraya bağlı olarak en düşük idari para cezası 60.000 TL ve en yüksek idari para cezası 22.100.000 TL olarak değiştirilmiştir.
- Reklam Kurulunun üst ve alt sınırları uygularken aykırılığın haksızlık içeriği, aykırılık dolayısıyla elde edilen menfaatin veya neden olunan zararın büyüklüğü ile aykırılığı gerçekleştirenin kusuru ve ekonomik durumu gibi hususları dikkate alacağı düzenlenmiştir. Bu kapsamda Reklam Kurulunun ihlalin 1 yıl içerisinde tekrarı halinde idari para cezasını 10 katına kadar uygulama yetkisi kaldırılmıştır.
- Reklam Kurulunun idari para cezalarını Bakanlık ile uzlaşma kapsamından çıkartan fıkra mülga edilerek Reklam Kurulunun idari para cezalarına karşı da Bakanlık ile uzlaşma yoluna başvurma imkanı sağlanmıştır. Bu kapsamda Reklam Kurulu tarafından verilen idari para cezaları hakkında, ceza muhatabı tarafından, tespit edilen aykırılıkların kanun hükümlerine yeterince nüfuz edememekten veya kanun hükümlerini yanlış yorumlamaktan kaynaklandığının veya yargı kararları ile idarenin ihtilaf konusu olayda görüş farklılığının olduğunun ileri sürülmesi durumunda, başvuru üzerine Bakanlık idari para cezasının muhatabı ile uzlaşabilir.
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanundaki Değişiklikler:
- Yurt içinde yerleşik pazar yerlerinin rekabet gücünün artırılarak yurt dışı menşeili pazar yerlerine karşı korunması, istihdam seviyesinin artırılması ve ihracat artışına hız kazandırılarak daha çok işletmenin ihracata yönelmesinin sağlanması amacıyla lisans ücretinin hesaplanmasına ilişkin destekleyici birtakım yeni düzenlemeler yapılmıştır.
Değerlendirmeler
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da Reklam Kurulunca uygulanan idari para cezalarında alt ve üst sınır belirlenmesi ve cezaların oldukça yükseltilmesiyle kanun koyucu söz konusu denetimlerde etkinliğin sağlanması, tüketicilerin yanıltılması ve istismarının önüne geçilmesi ve kamu yararının sağlanmasını amaçlamaktadır. Benzer şekilde ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara ilişkin hükümlerin ihlalinden kaynaklanan idari işlemlere ilişkin dava süreçlerinin neden olacağı kamusal maliyetlerin azaltılması ve ihlalin ve sürecin hızlı ve keskin bir şekilde sonlandırılması amacıyla da söz konusu idari yaptırımlar uzlaşma hükümleri kapsamına alınmıştır. Yapılan değişikliklerle ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara ilişkin ihlallerin caydırıcılığının arttırılacağı ve uzlaşma müessesi ile sağlanan hız nedeniyle Reklam Kurulunun etkinliğinin artacağı değerlendirilmektedir.