7244 sayılı Yeni Koronavirüs (COVID-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Değişiklik Kanunu”) 17.04.2020 tarihli ve 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Değişiklik Kanunu ile i) İş Kanunu, ii) Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ve iii) İşsizlik Sigortası Kanunu’na getirilen bazı düzenlemeler aşağıdaki gibidir:
- 17.04.2020 tarihli itibariyle iş sözleşmelerinin işveren tarafından feshedilmesi üç ay süreyle yasaklanmıştır.
- İşveren, üç aylık yasak döneminde çalışanın rızası aranmaksızın ücretsiz izin uygulayabilecektir.
- Sendikalara yetki tespitinin verilmesi, toplu iş sözleşmelerinin yapılması, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreler üç ay süreyle uzatılmıştır.
- Kısa çalışma ödeneği, uygunluk tespitinin sonucu beklenmeksizin, işverenin beyanı doğrultusunda ödenecektir.
Değişiklikler
- Değişiklik Kanunu’nun yürürlük tarihinden itibaren üç ay süreyle, İş Kanunu’nun kapsamında olsun ya da olmasın hiçbir iş ya da hizmet sözleşmesi işveren tarafından feshedilemeyecektir. Bunun tek istisnası, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzer sebeplere dayalı olarak haklı nedenle gerçekleştirilen fesihlerdir.
- Cumhurbaşkanı, fesih yasağına ilişkin üç aylık süreyi altı aya kadar uzatmaya yetkilidir.
- Anılan maddeye aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
- Fesih yasağı süresince işveren, işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecektir. Bu kapsamda ücretsiz izne ayrılmış olması işçiye sözleşmesini haklı sebebe dayanarak fesih hakkı vermez.
- Fesih yasağı süresini geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar:
- Fesih yasağı kapsamında ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile
- İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 51. maddesi kapsamında iş sözleşmesi 15 Mart 2020 tarihinden sonra feshedilen ve işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere;
- Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla,
İşsizlik Sigortası Fonu’ndan her gün için 39,24 Türk Lirası nakdi ücret desteği verilecektir.
- Nakdi ücret desteğinden yararlanan çalışanın fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırdığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere, fiil tarihine göre hesaplanan aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak ve ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
- Sendikalara yetki tespiti verilmesi, toplu iş sözleşmelerinin yapılması, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreler, Değişiklik Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle uzatılmıştır. Cumhurbaşkanı, bu üç aylık süreyi altı aya kadar uzatabilecektir.
- COVID-19 sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilecektir. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler ise ödeme gününden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.